Inleiding

Adres:  Roggenstraat 2-12 en Nieuwstraat 52
Postcode:  8011 TG/TR Zwolle
Kadastraal:  F 5239, 6892, 7931, 7965, 8481 en 8482
Onderzoek:  bouwhistorische ontleding

Op dit moment zijn verbouw- en nieuwbouwplannen in uitvoering van het bouwblok Roggenstraat 2-12 en Nieuwstraat 52. Met uitzondering van de gebouwen aan de Nieuwstraat gaat het om een aaneengesloten reeks dwarshuizen waarvan de huidige casco’s voor een belangrijk deel in de late middeleeuwen tot stand zijn gekomen.

Aanvullend bouwhistorisch onderzoek
De panden Roggenstraat 2 t/m 10 werden voorafgaand aan de bouwwerkzaamheden gestript, wat kansen bood om hier in opdracht van de gemeente Zwolle aanvullend bouwhistorisch onderzoek uit te voeren. Dit onderzoek voorzag allereerst in een uitgebreidere bouwhistorische opname en documentatie van de individuele panden. Hiertoe behoorde tevens dendrochronologisch onderzoek van de historische houtconstructies. Ten tweede bood het onderzoek inzicht in de ruimtelijke ontwikkeling van het bouwblok aan de oostzijde van het zuidelijk deel van de Roggenstraat. 

Het bouwhistorisch onderzoek is uitgevoerd conform de Richtlijnen Bouwhistorisch Onderzoek van april 2009 en in samenwerking met ARCX buro voor monumentenzorg en cultuurhistorie uit Doesburg. Het dendrochronologisch onderzoek is uitgevoerd door Borghaerts houtdatering uit Easterein. De werkzaamheden waren opgebouwd uit een aantal stappen:

Archiefonderzoek
Van de betreffende panden zijn de relevante en beschikbare gegevens uit archieven en bestaand onderzoek geraadpleegd. Bij Collectie Overijssel en de gemeente Zwolle is het bouwdossier aangevraagd. Tevens zijn registers van vuursteden- of schoorsteengeld en transportakten van de Roggenstraat bekeken. De archiefinformatie is verder aangevuld met beschikbaar historisch beeldmateriaal, gegevens uit krantenartikelen en kadastrale hulpkaarten. 

Documentatie
De bouwhistorische opname en ontleding was gericht op de documentatie van de historische bouwmassa’s, voor zover zichtbaar na het strippen van de panden. Het veldwerk heeft voorzien in een fotoreportage van de bestaande situatie. Voor de panden Roggenstraat 2 t/m 10 zijn de in het zicht gekomen historische casco’s en bouwsporen gefotografeerd en geanalyseerd. Tevens zijn de plattegronden en de doorsneden van deze huizen opgemeten en op schaal getekend. Het accent lag hierbij op laatmiddeleeuwse gevels, bouwmuren, balklagen en kapconstructies. Het veldwerk heeft plaatsgevonden in maart-september 2023.

Rapportage
De onderzoeksresultaten van de aanvullende bouwhistorische documentatie zijn gepresenteerd via de website TIJDBEELD. Op www.tijdbeeld.com is per pand een individuele digitale rapportage in te zien. Deze rapportage vormt de conclusie en gaat in op de bouwhistorische samenhang en de historisch-stedenbouwkundige ontwikkeling van de huizen in het bouwblok. Allereerst wordt de positie van de Roggenstraat in het historisch, stedenbouwkundig weefsel van de stad beschreven. Vervolgens komen verschillende gebouw-overstijgende thema’s aan bod die chronologisch zijn opgebouwd. 

1. Historisch-stedenbouwkundige ontwikkeling
2. Bouw van dwarshuizen in de late middeleeuwen
3. Verbouwingen voor 1800
4. Uitbreiding en verhoging
5. Winkels

De directe link naar de rapportage is: https://www.tijdbeeld.com/project/van-de-rogghenmarket-naar-de-nyenstrate

De rapportage blijft voor onbepaalde tijd via de website ontsloten. Via de website (Downloads) kan een PDF-versie van het rapport gedownload worden. Dit bestand wordt automatisch gegenereerd en heeft daardoor beperkingen in de opmaak en weergave. Het is bedoeld als archieffunctie. Tekst en afbeeldingen zijn optimaal te bekijken via bovenstaande link.

Situering
De panden Roggenstraat 2-12 en Nieuwstraat 52 zijn gesitueerd in de middeleeuwse kern van Zwolle, ten noordoosten van de Grote Markt. De huizen Roggenstraat 2-12 maken deel uit van de oostelijke gevelwand van het zuidelijk deel van de Roggenstraat. Nieuwstraat 52 vormt het aangrenzende pand in de zuidelijke gevelwand van de Nieuwstraat. Het bouwblok wordt begrensd door de Roggenstraat, Nieuwstraat, Spiegelstraat en Diezerstraat. De achterterreinen zijn vrijwel geheel bebouwd. Nieuwstraat 52 grenst aan de oostzijde aan een steeg die naar leidt naar de aanbouw achter Roggenstraat 10 en 8 en naar een achterhuis (pakhuis) van Diezerstraat 5. 

Zie de bouwhistorische deelrapportages van de individuele panden voor een meer gedetailleerde beschrijving van de afzonderlijke huizen. Deze deelrapporten zoomen tevens per pand op detailniveau in op de bouwgeschiedenis.