Introductie

Adres: Polstraat 9
Postcode: 7121 DH Aalten
Coördinaten: x 237.500, y 438.150
Opdrachtgever: Bureau Delfgou
Status:  rijksmonument
Onderzoek:  bouwhistorische verkenning met waardestelling
Functie: belevingsboerderij
Bouwjaar: zeventiende eeuw

Op dit moment worden plannen voorbereid voor de verbouwing van Polstraat 9 in Aalten. Het gebouw is in gebruik als kinderboerderij, dagopvang en kantoorruimte.

Vanwege de monumentenstatus spelen de cultuurhistorische waarden een belangrijke rol bij de planvorming en de beoordeling daarvan. De bouwhistorische verkenning geeft inzicht in de bouwgeschiedenis van het gebouw op hoofdlijnen, de bewaard gebleven historische onderdelen en de aanwezige cultuurhistorische waarden. Aan de hand van de onderzoeksresultaten kan bepaald worden welke cultuurhistorische waarden bij de gewenste veranderingen in het geding kunnen zijn en waar ruimte is voor nieuwe ontwikkelingen.

onderzoek en veldwerk
Het onderzoek heeft plaatsgevonden conform de Uitvoeringsrichtlijn Bouwhistorisch onderzoek met waardestelling URL 2007 van de Stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg (ERM) uit 2024. Hierbij is samengewerkt met BELFORT cultuurhistorie en monumenten uit Doetinchem en ELKA cultuurhistorie uit Vragender. Het onderzoek werd opgebouwd uit een aantal onderdelen:

literatuuronderzoek 
In de literatuur zijn direct beschikbare gegevens en ouder (cultuurhistorisch) onderzoek geïnventariseerd.

archiefonderzoek
In het ECAL in Doetinchem zijn de beschikbare gegevens geïnventariseerd en onderzocht. Verder is in de verschillende beeldbanken gezocht naar historische afbeeldingen en werden bij het Kadaster de relevante hulpkaarten en kadastrale leggers geraadpleegd.

veldwerk
Het veldwerk op locatie heeft plaatsgevonden op maandag 17 februari 2025. Op basis van de zichtbare bouwdelen zijn de belangrijkste bouwfasen en veranderingen van de ruimtelijke structuur gedocumenteerd en vastgelegd. Ten tijde van het onderzoek was het pand in gebruik,  er heeft geen aanvullend destructief onderzoek plaatsgevonden.

digitale rapportage op www.tijdbeeld.com
De onderzoeksresultaten zijn vastgelegd en aangeleverd via de website TIJDBEELD. Op www.tijdbeeld.com zijn alle gegevens chronologisch geordend en digitaal gepresenteerd in opeenvolgende vensters in de tijdlijn en voorzien van een waardestelling. De directe link naar de rapportage is: https://www.tijdbeeld.com/project/polstraat-9
De rapportage blijft voor onbepaalde tijd via de website ontsloten. Via de website (Downloads) kan een PDF-versie van het rapport gedownload worden. Dit bestand wordt automatisch gegenereerd en heeft daardoor beperkingen in de opmaak en weergave. Het is bedoeld als archieffunctie en voor bijvoorbeeld de aanvraag van een vergunning en het uploaden van de rapportage naar het Omgevingsloket. Tekst en afbeeldingen zijn optimaal te bekijken via bovenstaande link.

situering
Het onderzochte gebouw is gesitueerd op een ruim erf aan de oostzijde van de Polstraat in Aalten. De zuidgrens van de locatie wordt gevormd door de noordoever van de Boven-Slinge. 
Op het erf staan meerdere moderne bijgebouwen die verder niet onderzocht zijn. 

beschrijving
Polstraat 9 is gebouwd op een rechthoekige plattegrond en is ingedeeld met een begane grond en een zolderverdieping onder een afgewolfd zadeldak dat gedekt is met rode (machinale) oud-Hollandse dakpannen. Aan de oostzijde is het pand uitgebouwd, het dakvlak loopt aan deze zijde over deze uitbouwen door. De gevels zijn opgetrokken in schoon metselwerk in kruisverband en voorzien van vensters met houten kozijnen. 
De onderdelen van het huis worden verder in detail beschreven in de verschillende tijdvensters. 

In deze rapportage zal de westelijke langsgevel aan de Polstraat als voorgevel beschouwd worden. Voor de plattegronden en de gevelindeling wordt verwezen naar de recente opmetingstekeningen door Delfgou die geraadpleegd kunnen worden via de knop 'Downloads'.