Waardering

samenvatting van de bouwgeschiedenis
De hoek van de Turfstraat en Oudewand was in het middeleeuwse Zutphen een prominente plek, nabij de Engepoort die vanaf de dertiende eeuw de noordelijke toegang vormde tot de stad. Op de hoek van de Turfstraat en de Oudewand werd omstreeks het midden van de dertiende eeuw een huis gebouwd. Dit huis brandde omstreeks 1575 af en enkele jaren later bouwde stadstimmerman Willem Huegenn hier een nieuw huis.

Het aangrenzende huis aan de Oudewand (nummer 4-6) werd voor het eerst in de bronnen genoemd in 1684. Het betreft dan een ‘schuur met een halve pomp’.  Naast deze schuur stond in de zeventiende eeuw de stal en schuur (nummers 8-10) die behoorde bij het huis Beukerstraat 7-9. Deze schuur werd in 1888 gesloopt om plaats te maken voor het huidige pand Oudewand 8-10. Oudewand 8-10 werd in 1957 (verticaal) gesplitst in twee woningen.

Het hoekhuis (Turfstraat 32) werd omstreeks 1850 ingrijpend verbouwd waarbij op de verdieping een zelfstandige woning gerealiseerd werd. In de tweede helft van de twintigste eeuw werd de winkel op de begane grond een aantal malen verbouwd waarbij delen van de begane grond van de achterliggende panden aan de Oudewand bij de winkelruimte getrokken werden.

Ook omstreeks 1850 werd Oudewand 4-6 veranderd in een winkel of werkplaats met bovenwoning. Bovenop de keuken aan de achterzijde - die behoorde bij Turfstraat 23 - werd bij deze verbouwing een woonvertrek gerealiseerd. In de jaren ’30 van de vorige eeuw werd de indeling van de woning gemoderniseerd.

waardering
Het onderzoek heeft op hoofdlijnen de ruimtelijke ontwikkeling van het complex inzichtelijk gemaakt. Deze is schematisch weergegeven op dateringstekeningen. Om richting te kunnen geven aan het transformatieproces is op dezelfde ondergrond door middel van kleurcodes ook de waardering weergegeven. Deze plattegronden zijn tevens in hogere resolutie te downloaden via de knop ‘Downloads’. De tekeningen dienen in samenhang met de tekstuele waardestelling bekeken te worden.
De cultuurhistorische waardering is volgens de Richtlijnen bouwhistorisch onderzoek onderverdeeld in een aantal deelwaardestellingen: algemene historische waarden en waarden vanuit de gebruikshistorie, ensemblewaarden en stedenbouwkundige waarden, architectuurhistorische waarden en bouwhistorische waarden. Elk van deze deelwaarden wordt getoetst aan de hand van de criteria gaafheid (authenticiteit) en zeldzaamheid.

blauw: hoge monumentwaarde, van cruciaal belang voor de structuur en/of de betekenis van het object.
groen: positieve monumentwaarde, van belang voor de structuur en/of de betekenis van het object.
geel: indifferente monumentwaarde, van relatief weinig belang voor de structuur en/of de betekenis van het object.
kruizen: monumentwaarden van balklaag of dakconstructie.

algemene historische waarden en waarden vanuit de gebruikshistorie
-   Oudewand 4-6  is van algemeen historisch belang als onderdeel van de laat-middeleeuwse bebouwing binnen de ten noorden van de ringwalburg ontstane koopmansnederzetting. 

ensemblewaarden (samenhang) en stedenbouwkundige waarden
-    Oudewand 4-6 is stedenbouwkundig van belang als onderdeel van de aaneengesloten bebouwing aan de zuidzijde van de Oudewand waarvan de percelering zeer waarschijnlijk is ontstaan na de bouw van een bakstenen stadsmuur langs de Berkel in de dertiende eeuw.
-    Het onderzochte huis levert vanwege zijn vorm, schaal en situering een belangrijke bijdrage aan de ruimtelijke structuur en het stadsbeeld ter plaatse.

architectuurhistorische waarden
-    Het huis is architectuurhistorisch van belang vanwege de omstreeks het midden van de negentiende eeuw ontstane gevelindeling en de vormgeving van de kozijnen en deuren in de voor- en achtergevel.
-    De negentiende-eeuwse indeling van de woning in de hal, op de verdieping en de zolder heeft een hoge architectuurhistorische waarde. Deze bleef inclusief grote delen van de historische interieurafwerking voor een belangrijk deel bewaard.

bouwhistorische waarden
-    Oudewand 4-6 is bouwhistorisch belang vanwege de bewaard gebleven constructieve opzet van het (laatmiddeleeuwse) casco. Het gaat met name om twee (hergebruikte)kapgebinten en mogelijk ook delen van de verdiepings- en zolderbalklaag, de bouwmuren, het metselwerk van de voor- en zijgevel en de overwelfde kelder. 
-    De ruimtelijke veranderingen die met name in de negentiende eeuw plaatsvonden zijn, ondanks een modernisering in de jaren ’30 van de vorige eeuw, in de huidige situatie nog vrij goed afleesbaar. In dit verband moeten als waardevolle elementen de houten plafonds, de betimmeringen, de hergebruikte achttiende-eeuwse verdiepingstrap, de dodekopvloer in de entree en de op de verdieping toegepaste zogenaamde ‘Brabantse wandjes’ genoemd worden.