Tijdbeeld

Introductie

Op dit moment is de herbestemming van de Grote- of St. Michaëlskerk in Zwolle om het
kerkgebouw in de toekomst voor breder gebruik geschikt te maken actueel. De Grote Kerk is één van de meest bekende en oudste bouwwerken van Zwolle, waarvan de bouwgeschiedenis in grote lijnen bekend is. In het recente verleden zijn meerdere aspecten van de bouwgeschiedenis van de Grote Kerk onder de loep genomen. In 2010 vond een bouwhistorisch onderzoek plaats naar het voormalige catechisatiegebouw en in 2012 is intensief archiefonderzoek verricht dat gericht was op de 19e-eeuwse restauratieperiode. In 2014 is een bouwhistorische quickscan met waardestelling uitgevoerd, waarbij in de analyse en waardering de meeste aandacht uitging naar de zerkenvloer, het bankenplan en het noordportaal. Een jaar later volgde bouwhistorisch onderzoek van de consistoriekamer, gevolgd door een gedetailleerd onderzoek van het bankenplan. 

De recente onderzoeken hadden vooral betrekking op de ruimtelijke ontwikkeling van de kerk na de torenval eind 17e eeuw. Van de vroegste geschiedenis, de realisatie van een nieuw kerkgebouw vanaf de 14e eeuw, is vooral globale informatie beschikbaar. De spaarzame gegevens zijn vooral gebaseerd op literatuur en enkele archiefbronnen en niet op bouwhistorisch onderzoek van het gebouw zelf. 
De datering van de kapconstructie van de kerk was tot nu toe gebaseerd op een  literatuurverwijzing in combinatie met de dendrochronologische datering van één (onvolledig) houtmonster. Aangenomen wordt dat de gehele kapconstructie is afgebrand na een blikseminslag in 1548 en vervolgens integraal is vernieuwd. Het doel van het nieuwe onderzoek was om door middel van bouwhistorisch onderzoek van de kapconstructie na te gaan of dit inderdaad het geval is, of dat er mogelijk nog sporen zijn die wijzen op een meer complexe fasering. Daarvoor is de kap opnieuw dendrochronologisch bemonsterd en zijn ook de borstweringen onderzocht op bouwsporen. Het onderzoek heeft zich hoofdzakelijk gericht op eventuele afwijkingen in materiaal, constructiewijze en telmerken. Deze zijn gekoppeld aan de historische gegevens over de bouw van de kerk, de brand in 1548 en de torenval na 1682. Met de informatie die dit opleverde voor de bouwchronologie is geprobeerd om de kerk en de bouwlocatie in de context te plaatsen van de bekende ruimtelijke ontwikkeling van het Zwolse stadscentrum.