Waardering

Samenvatting van de bouwgeschiedenis
Zandbergstraat 5 werd omstreeks 1600 gebouwd als linker helft van een dubbele woning op een locatie in de veertiende-eeuwse stadsuitbreiding aan de zuid-oostzijde van de stad. Een kleinere en lagere voorganger op deze plaats moest daarvoor gesloopt worden. In hoofdopzet veranderde daarna weinig aan de hoofdvorm van het pand. Gedurende de achttiende en negentiende eeuw waren in het pand twee woningen ondergebracht.

In 1952 veranderde Zandbergstraat 5 in een smederij met werkplaats die behoorde bij de winkel in huishoudelijke artikelen, fornuizen, wasmachines, kinderwagens en gereedschap van P.T. Korpershoek. In 1998 vond een verbouwing plaats waarbij het huis een zelfstandige winkel werd. Deze winkel werd recent weer veranderd in een woning. 

Waardering
Het gebouw is gewaardeerd aan de hand van deelwaardestellingen die vervolgens getoetst zijn aan de criteria gaafheid en zeldzaamheid. Daarnaast zijn de bouwfasering en de waardering visueel gepresenteerd op faserings- en waarderingsplattegronden. 

Legenda faseringsplattegronden:
Rood: zeventiende eeuw
Groen: achttiende/negentiende eeuw 
Blauw: twintigste eeuw


Legenda Waarderingsplattegronden:
Blauw: hoge monumentwaarden, van cruciaal belang voor de structuur en/of betekenis van het object.
Groen: Positieve monumentwaarden, van belang voor de structuur en/of betekenis van het object.
Geel: indifferente monumentwaarden, van relatief weinig belang voor de structuur en/of de betekenis van het object.
Aangezien de kelder niet is afgebeeld op de tekeningen, figureren de onderbroken kruizen op zowel de waarderings-, als op de faseringsplattegronden, als weergave van het tongewelf.

Algemene historische waarden en waarden vanuit de gebruikshistorie
- Het pand is van belang als een gaaf en zeldzaam voorbeeld van een dwarshuis met twee woningen onder een kap uit de zeventiende eeuw. Het pand is vergelijkbaar met voorbeelden uit de IJsselstreek. 

- Het pand is verder van belang als voorbeeld van een zeventiende-eeuws woonhuis in de periferie van een vestingstad. Het huis is representatief voor de zeventiende-eeuwse wooncultuur van de lagere middenklasse in een kleine provinciestad. 

- In historisch opzicht is het huis van belang als voormalige smederij en werkplaats van P.T Korpershoek, hoewel in materiële zin daarvan vrijwel niets bewaard bleef. 

Stedenbouwkundige waarden
-    De twee woningen onder een kap leveren vanwege hun vorm, schaal en situering een positieve bijdrage aan de ruimtelijke structuur en het stadsbeeld ter plaatse. 

Architectuurhistorische- en bouwhistorische waarden 
-    De grootste bouwhistorische waarden zijn gelegen in de gaaf bewaard gebleven onderdelen van het zeventiende-eeuwse casco, inclusief de  restanten van een voorganger op deze locatie  in de linkertopgevel. Het gaat hierbij om de linker zijgevel, de resterende delen van de achtergevel, de mogelijke restanten van de scheidingsmuur met nummer 7 op de begane grond, de bewaard gebleven moerbalk in de zolderbalklaag inclusief het geprofileerde sleutelstuk aan de voorzijde, de kelder en de kapconstructie.

- De bewaard gebleven historische gelaagdheid van het huis is door de ingrijpende veranderingen in de tweede helft van de vorige eeuw zeer beperkt en de bouwgeschiedenis van nummer 5 is daardoor nog maar beperkt afleesbaar.  Het huis is vooral typologisch van belang in combinatie met Zandbergstraat 5 als vroeg zeventiende-eeuws voorbeeld van een verdiepingloos dwarshuis. 

-  Van het historische interieur bleef niets bewaard.